De afgelopen jaren heb ik veel mensen om mij heen zien worstelen met de situatie waarin ik zat. Wat moesten ze tegen mij zeggen? Wat konden ze tegen mij zeggen? Veel opmerkingen hebben mij geholpen.. Helaas ook vele helemaal niet…
Achteraf is het natuurlijk makkelijk praten maar destijds wist ik vaak zelf ook niet wat ik wilde horen.
Als ik nu terug kijk zijn er wel wat opmerkingen geweest die ik als prettig heb ervaren en ook die mij juist verdrietig en boos maakte.
De opmerkingen die mij als zeer pijnlijk zijn bij gebleven waren ‘En heb je het al verwerkt?’ ‘Het je het een plaatsje kunnen geven?’ Het werd tijd dat je stopte met lieve engeltjes’ ‘Je bent nog jong’ en eentje die heel veel wordt gebruikt; “ik kan me dat goed voorstellen’/ ik begrijp wat je voelt’…
Als je geen kind of partner hebt verloren dan kan je je het niet voorstellen. Het wordt in de volksmond heel veel gebruikt maar het past helemaal niet in zo’n situatie. Het werkte bij mij zelfs averechts. Het maakte mij vaak boos. Hoe kan je dat nu zeggen? Heb jij een koud kindje vastgehouden? Heb jij een kistje gesloten in de wetenschap dat je haar nooit meer zou zien? Nee! Dus zeg a.u.b. niet dat je het je kan voorstellen…
Ook de vraag of ik het al een plekje heb kunnen geven wekt bij mij enige woede op. Ik zeg dan altijd meteen terug, ‘nee, het is geen servies wat je in de kast een plekje geeft, ik heb er omheen leren leven’. Ook weer zo’n standaard gezegde die mensen inzetten omdat ze het mogelijk anders niet weten.
Ik hoop dat mensen er meer over gaan nadenken wat ze kunnen zeggen voordat ze iets zeggen.
En als ze het niet weten dat ze dát dan zeggen. Zeg dan heel simpel ‘ik weet niet wat ik moet zeggen’ Dat is echt voldoende, geloof me. Ze praten tegen je.. Ze érkennen dat het een k*t tijd is en ze het ook even niet weten.. Voor mij was dit heel erg fijn. Ik trof nu mensen die niet ‘deden’ alsof ze het wel konden begrijpen.
Ook ‘je bent nog jong’ vond ik een echte boosdoener. Ik was 25 jaar toen Femke* overleed. Biologisch gezien had ik mijn leeftijd inderdaad mee wat betreft de mogelijkheid tot het vervullen van een kinderwens. Maar hoe je het ook went of keert, hoeveel kinderen ik ook nog zou mogen krijgen, ik had er altijd één (later twee) te kort.. Een nieuw kindje zou Femke* echt niet doen vergeten.. Zo kwam de opmerking helaas wel bij mij over.
Ook opmerkingen en raadgevingen over mijn rouwproces vond ik moeilijk. Ik volgde mijn eigen weg en gevoelens en als mensen zeiden dat ik beter dit of dat kon doen dan ging ik enorm twijfelen. Deed ik het dan zo verkeerd? Had ik al lang in een andere ‘fase’ moeten zitten? Bleef ik teveel hangen?
Nu weet ik dat je eigen gevoel het enigste juiste gevoel is. Zoals eerder gezegd, er is geen handboek wat beschrijft hoe je het beste kunt rouwen maar volg dus je eigen gevoel. Blijf trouw aan jezelf. Niets is fout! Jij moet je er goed bij voelen en leg aub de welbedoelde adviezen naast je neer als je deze niet bij jou vind passen.
Wees eerlijk over wat opmerkingen met je doen. Als we onze omgeving niet onderwijzen in wat wij wel en niet fijn vinden, kunnen wij niet van ze verlangen om steeds het juiste te zeggen. Een tip die ik nog voor de omgeving heb is vraag bv: “Hoe is het VANDAAG met je?” dat ene woordje maakt zo’n wereld van verschil. De situatie waar je in zit is natuurlijk vreselijk maar dat wil niet zeggen dat je net vandaag een redelijke dag hebt….
Uiteraard is bovenstaande niet zo zwart wit en bedoelen de meeste mensen het goed, maar als je in een diep dal zit heb je gewoon geen andere kleuren dán zwart en wit.. Je denkt niet zo veel maar voelt des te meer. De ‘verkeerde’ woorden kunnen zo veel verdriet, boosheid en onbegrip veroorzaken. Uiteraard is het moeilijk en weet je als engelenouder / weduwe niet altijd wat je nou eigenlijk wel wilt horen. Maar één ding staat vast, iets zeggen is altijd nog beter dan genegeerd worden..
Lotgenotenkracht 