Als je iemand in je leven verloren hebt dan weet je als geen ander dat naast het verdriet dat er is, het gemis misschien nog wel veel erger is.. Het verdriet slijt door je jaren heen, het gemis wordt alleen maar groter..
Wat mij na het overlijden van zowel Femke* als van Fons* heel erg is bijgebleven is dat je niet alleen de ‘standaard’ dingen van iemand mist. Natuurlijk mis je de persoon zelf. De gesprekken, het knuffelen en de aanraking. Ook het ‘gewoon er zijn’ mis je op elk moment. De eenzaamheid komt dan telkens weer om de hoek kijken.
Het in bad doen van Femke* of gewoonweg de luiertas klaarmaken voor een uitstapje.. Ik miste het vreselijk.. Elke keer weer als ik de tas of het badje zag staan dan kromp mijn maag ineen van gemis en verdriet.
Wat ik ook enorm miste, waren de geluiden die bij Fons* hoorde. Het geluid van zijn bus als die thuis kwam. Dat horen rijden van een bus deed mijn hart altijd even doen opspringen tot ik mij direct realiseerde dat dat niet Fons* kon zijn.. Hij kwam nooit meer thuis.. Nog zo eentje in de zelfde categorie was het geluid van zijn klompen voor het huis door.. Die zelfde klompen waren elke ochtend het startsein voor een hoop gehinnik. Als ze dat geluid hoorde dat wisten ze hoe laat het was. Fons* was er en het was etenstijd! Ik heb mijzelf altijd afgevraagd of de paarden dat geluid net zo miste zoals ik dat deed…
Wat ik ook heel confronterend vond waren de ‘mannelijke’ dingen die ik ineens niet meer tegenkwam.. Ik werd er constant aan herinnerd dat er geen man meer woonde in mijn huis.. Zo stond de WC bril nooit meer omhoog.. Elke keer als ik in de ochtend naar de wc ging merkte ik het.. De bril stond nog net zo, zoals ik hem had achter gelaten.. Wat wellicht bij sommige stellen tot ‘discussie’ doet leiden was voor mij ineens een pijnlijke reminder geworden.. Fons* was er echt niet meer..
Elke avond als ik naar bed ging was daar ook weer de confrontatie.. de lege kant van het bed. Wat ik deed vanaf nacht één, nadat Fons* was overleden, was het slapen op zijn zijde van het bed. Als ik er aan terug denk is het net alsof ik de leegte van zijn plek niet wilde erkennen. Als ik daar lag was de plek niet leeg of zo…
Wat ik ook heel erg vond was het zien van de kleding. In de eerste maanden na zijn dood had ik alles laten hangen. Ik kon het gewoon niet weghangen. Waar ik wel ‘steun’ aan had was Fons* zijn gildepak. Hij was zo trots op het gilde en hen kledij. Ik haalde op één of andere manier hier wel troost uit. Ik had mooie herinneringen aan hem in dat pak. Hoe ik hem er mee plaagde en tegelijk zo trots op hem was als hij het aan had. Hoe trots hij het deed dragen en hoe goed hij er in uit zag. Een klein stukje van Fons* was nog zo dichtbij als ik naar het pak keek. Ook de foto’s van hem in het pak met daarop Femke* en mijn zoon in zijn armen stond midden in de kamer.
Wat ik enorm heftig vond was dat dit pak na de dood van een gildebroeder terug moest naar de vereniging. Begrijpelijk, alleen dat het zo kort na zijn dood, compleet onverwacht al opgehaald werd kon in niet volgen. Je zit in zo’n achtbaan van verdriet, het pak gaf ergens nog zo veel ‘houvast’. Moest dat laatste stukje van Fons* echt al zo snel na zijn dood het huis uit? Ik vond het vreselijk. Het moment zou later in het jaar misschien niet minder pijnlijk zijn geweest maar dan was ik al wel een stukje verder geweest in mijn rouwproces en had ik er misschien iets minder pijn van gehad.
Wat voor niet lotgenoten moeilijk is uit te leggen is dat al deze hele kleine subtiele zaken zoveel gemis en herinneringen met zich mee brengen. Je kan een ‘goeie’ dag hebben kort na een overlijden maar door het zien van deze ‘kleine zaken’ direct op de knieën worden gebracht wat gemis en verdriet betreft. Voor een buitenstaander wordt je dan ‘ineens’ emotioneel en je kan het op zo’n moment vaak niet benoemen wat je zo enorm raakt.
Laat je emoties gewoon komen als ze zich aandringen. Ik wilde ze nog wel eens wegdrukken. ‘Nu niet’ dacht ik dan. Echter gaat zoiets op langer termijn niet goed. Probeer aan te geven aan je omgeving dat kleine subtiele zaken je al kunnen raken omdat ze een herinnering met zich mee dragen. Elke traan mag er zijn, ook als ze komen op een ongewenst moment… Elke traan staat voor een liefdevolle herinnering…
Lotgenotenkracht 