Op 4 mei 2015 zat ik in de avond nog samen met Fons* op de bank. De volgende ochtend zat ik met de uitvaartondernemer een kist uit te zoeken.. Wat zou Fons* gewild hebben? Wij hadden door Femke’s* dood wel eens over onze wensen gesproken maar hadden nooit alle details besproken..
Wij gingen er niet van uit dat één van ons op zo’n kort termijn weer een begrafenis zou moeten gaan regelen.. Niets was minder waar..
Als iemand overlijd moet er ineens zoveel geregeld worden dat zal iedereen beamen die iemand heeft verloren. Je moet in slecht een paar dagen tijd bespreken hoe je alles wilt gaan vormgeven. Welke muziek moet er gedraaid worden? Welke kist? Bloemen? Welke rouwkaart en tekst? Wel of niet begraven met gilde eer? Pffff.. er moest zo veel besloten worden.
Waar ik heel erg mee worstelde was het feit dat Fons* en ik veel ook niet besproken hadden. Wel wist ik dat hij met Gilde eer wilde begraven worden dus dat was snel besloten. Ik heb zo goed en kwaad als het ging met onze naaste de begrafenis vorm gegeven. Soms waren er verschillende meningen waar ik een beluit over moest nemen. Wel of geen koffietafel was zo’n voorbeeld. Ik heb hierin uiteindelijk mijn eigen gevoel gevolgd. Ja, ik denk dat Fons dit op zich wel had gewild echter heb ik besloten om het niet te doen. Ik heb er mee geworsteld maar uiteindelijk gekozen voor mijzelf. Na de begrafenis van Femke* brak ik. Ik wilde rust en heb toen mijn naaste familie vriendelijk verzocht ons alleen te laten. Met die herinnering in mijn achterhoofd heb ik de knoop doorgehakt. Er kwam geen grote koffietafel met klanten etc. Als ik er op terug kijk heb ik er geen spijt van. Wel merk ik dat ik vaak denk ‘Hadden we het maar besproken samen. Hadden we het maar vastgelegd.’ Zo ook de muziek. Ik wist wat Fons* mooi vond maar dat waren eigenlijk feest nummers en dus niet gepast. Ook hier heb ik geen spijt van maar wederom had het ‘fijn’ geweest als ik zeker had geweten of hij er ook achter had gestaan.
Wat wij ook niet hadden besproken was of we elkaar wilde verzorgen. Ik heb daar zelf geen moment aan getwijfeld. Toen mij werd gevraagd of dat ik Fons* wilde aankleden na de onderzoeken heb ik direct ‘ja’ gezegd. Dit was namelijk het allerlaatste wat ik voor hem kon doen. Ik wilde dit wel alleen doen en er mocht van mij niemand mee. Ik ging als zijn vrouw hem aankleden. Ik kan niet beschrijven hoe dat dat is, om je geliefde aan te kleden als het lichaam gekoeld en stil voor je ligt. Ik ben zo dankbaar dat ik dit voor hem heb kunnen doen. Het was in deze moeilijke week een moment van ‘rust’ of zo. Even samen alleen. Ik kon tegen hem praten in alle ‘rust’. Hij lag weliswaar op een plek waar je je geliefde niet wil zien maar het was voor mij zo waardevol om te mogen doen. Daarna is hij naar ons huis gebracht zodat ook andere afscheid van hem konden nemen.
Ik merkte dat ik veel ‘kopieerde’ van Femke’s* begrafenis. Dat hadden wij samen gedaan dus daar stond hij achter. Zo werd ook Fons* thuis opgebaard. Ik heb geen ervaring met het opbaren in een uitvaartcentrum maar ik vond het prettig dat ik elk moment naar ze toe kon. Bij zowel Femke* als bij Fons* ben ik vaak midden in de nacht naar ze toe gegaan. Gewoon om er even bij te gaan zitten, om te huilen en om tegen ze te praten. Ik heb het feit dat ze overleden in huis hebben gelegen nooit als nare herinnering ervaren. Het feit dat ik ze deze week zo vaak als ik wilde kon zien was voor mij zo belangrijk. Ik zou het niet anders hebben gewild.
Ik wil andere adviseren om de dood en de begrafenis wensen bespreekbaar te maken. Natuurlijk is het een ‘raar’ onderwerp om zo even tussen de soep en aardappelen te bespreken maar het voorkomt zo veel ‘extra’ verdriet en zorgen als je van elkaar wel weet wat je zou willen. Wel ben ik van mening dat de wens van de overledenen belangrijk zijn maar niet perse dicht getimmerd moet zijn. Jij als nabestaande moet er ook achter staan. Het is namelijk een heel belangrijk stukje in de rouwverweking. Het afscheid dat je gezamenlijk neemt van je geliefde echoot zo lang door in je verwerkingsproces. Het moet dus bij de overledenen en jou als nabestaande passen. Ik ben er van overtuigd dat je er samen een mooi afscheid van kunt maken want dat is wat je geliefde verdient..
Lotgenotenkracht 